Nezaket Bir İnsanı Neden Daha Da İğrençleştirir?

   Nezaket kavramı, başkalarına karşı saygılı ve ince davranma, nazik olma anlamına gelmektedir. Nezaket, sevgi, saygı ve cömertliğin bir başka biçimidir. Bu sevgi, saygı ve cömertlik sınıfların, cinsiyetlerin, ırkların ve tüm milletlerin daha da ötesinde bulunmalıdır. Felsefenin de temel ilkelerinden biri olan nezaket, evrenselliğin ve evrensel kardeşliğin de anahtarıdır.

   Nezaketin bir erdem olup olmadığı konusunda pek çok farklı görüş bulunmaktadır. Çünkü nezaket, kendi içerisinde eksik durumdadır: İçinde en iyi olanı da en kötü olanı da barındırabilir. Bu sebep ile erdem olup olmaması konusundaki şüpheler devam etmektedir.

   Peki, tüm güzelliklerin aynası gibi görünen nezaket, insanların çıkarlarına, gösterişlerine ve kötülüklerine dâhil olursa ne olur?

   Nezaket sahibi olmak ve nezaket göstermek çok farklı anlamlar taşır. Nezaket sahibi olan insan, nezaketi benliğine aldığı için ona sahip olmuştur. O insanda herhangi bir gösteriş ya da yapmacık bir durum görülemez. Fakat nezaket gösteren bir insan ona sahip durumda değildir, onu benliğinde tutmamaktadır. Nezaket kıyafeti altında sahte tavırları ve gösterişi bulunmaktadır. Nezaketini yalnızca gereken koşullarda ve olaylarda ortaya koymaktadır. Bu sebep ile nezaket göstermekte olan bir insan, nezaket sahibi olan insandan, hatta nezaket sahibi olmayan bir insandan bile daha rezil konumdadır.

   Eğer bir insanın kötü kişiliği diğer insanlar tarafından biliniyorsa ve buna rağmen o insan nezaket sahibi gibi davranıyorsa, o insan rezil konuma düşecektir. İyi bir kalbe, iyi bir ruha ve iyi bir kişiliğe sahip olmayan insanın nezaket göstermesi her zaman yargılanacak ve eleştirilecektir. 

   Nezaket öyle bir şeydir ki iyi insanı daha da yüceltir; kötü insanı ise daha da iğrençleştirir.

Simge ARMUTÇU, 13 Kasım 2018

Kaynak:

• https://aktiffelsefebakirkoy.org/makaleler/lutfen-birazcik-nezaket-0
• Büyük Erdemler Risalesi, Andre Comte-Sponville